Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

U krijgt met deze wet te maken als u gaat bouwen of verbouwen

Gaat u bouwen of verbouwen? Dan krijgt u met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) te maken. Per 1 januari 2024 geldt de Wkb alleen voor nieuwbouw, per 1 januari 2025 óók voor verbouwingen. De Omgevingswet en de Wkb zijn aan elkaar gekoppeld. De Wkb heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren via private kwaliteitsborgers.

Gevolgen voor (ver)bouwplannen vanaf 2024

Als u na 1 januari 2024 gaat (ver)bouwen, is het allereerst van belang dat u controleert of u een vergunning nodig heeft of dat u alleen een melding hoeft te doen. Dit kunt u controleren in het online omgevingsloket.
In het omgevingsloket kunt u ook zien of uw gebouw valt in de zogenoemde ‘gevolgklasse 1’. Onder deze klasse valt bijvoorbeeld een verbouwing van een woning, nieuwbouw van een woning of de bouw van een eenvoudig bedrijfsgebouw. Als dat zo is, dan moet u vooraf een onafhankelijke kwaliteitsborger inschakelen. Voor verbouwingen is dat vanaf januari 2025 nodig.

Rol van de kwaliteitsborger

Een kwaliteitsborger is een onafhankelijk bedrijf dat het bouwplan en de uitvoering van bouwplannen controleert. Uw aannemer of architect kan u helpen met het vinden van een kwaliteitsborger. Of kijk in het online omgevingsloket, daar vindt u het landelijk register van kwaliteitsborgers. De kwaliteitsborger controleert vooraf of uw bouwplan aan de regels voldoet. Ook tijdens de bouw voert de kwaliteitsborger controles uit, bijvoorbeeld de wapening en het storten van de fundering, de constructie van muren, ventilatie, isolatie en de constructie van de vloeren. De kwaliteitsborger controleert ook bij de oplevering. Als het gebouw aan alle regels voldoet, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op. Deze verklaring stuurt u naar de gemeente. Na goedkeuring van de verklaring kunt u het gebouw in gebruik nemen.

Niet voor alle bouwactiviteiten is een kwaliteitsborger nodig. Voor veel kleine verbouwingen waarbij de constructie niet verandert en ook de brandveiligheid niet in het geding is, is geen vergunning nodig. Gaat u een woning of een bedrijfshal (ver)bouwen, dan moet u wel een kwaliteitsborger inschakelen.

Rol van de gemeente

De gemeente toetst het bouwplan aan het omgevingsplan en bekijkt of het past in de omgeving. De gemeente blijft ook de partij die de vergunning verleent en blijft verantwoordelijk voor het toezicht op de bestaande bouw en de omgevingsveiligheid. Ook kan de gemeente maatregelen nemen als de kwaliteitsborger of de gemeente een probleem tijdens de bouw ziet, bijvoorbeeld door de bouw stil te leggen. Voor grotere gebouwen, zoals bijvoorbeeld een appartementengebouw, blijft de gemeente nog een aantal jaren verantwoordelijk voor de controle op de bouw.